Η σωστή επιλογή και χρήση των φακών επαφής
Γράφει ο
∆ρ. Αναστάσιος Κανελλόπουλος
Χειρουργός-Οφθαλµίατρος,
Επιστηµονικός ∆ιευθυντής Laservision.gr,
Καθηγητής Οφθαλµολογίας, New York University Medical School, New York, Πρόεδρος της International Society of Refractive Surgery (ISRS),
Μέλος της Αµερικανικής Ακαδηµίας Οφθαλµολογίας /ΑΑO
Πάρα πολλοί άνθρωποι όλων των ηλικιών, με πολλούς τύπους προβλημάτων στην όραση τους, προτιμούν να χρησιμοποιούν φακούς επαφής αντί για γυαλιά. Οι λόγοι αυτής της επιλογής είναι ποικίλοι. Οι φακοί βοηθoύν στην ανεμπόδιστη αθλητική δραστηριότητα. Δεν ασκούν πίεση στη μύτη και δεν εμποδίζουν την περιφερική όραση, όπως τα γυαλιά. Επίσης, με τους φακούς, δίνεται η δυνατότητα να φοράει κανείς κανονικά γυαλιά ηλίου, αντί να χρειάζεται ειδική συνταγή για αυτά. Οι φακοί επαφής μπορούν να παρέχουν καλή όραση με λιγότερη παραμόρφωση από αυτή που παρέχουν τα γυαλιά και τέλος χρησιμοποιούνται για λόγους καθαρά αισθητικούς, όπως είναι οι χρωματιστοί φακοί επαφής. Αυτοί είναι σε θέση να αλλάζουν ή να τονίζουν το φυσικό χρώμα των ματιών καθώς μπορεί να έχουν και διόρθωση μυωπίας, υπερμετρωπίας και αστιγματισμού.
Παρά το γεγονός ότι έχουν αυτά τα συγκεκριμένα πλεονεκτήματα σε σχέση με τα γυαλιά, οι φακοί επαφής απαιτούν περισσότερη φροντίδα από ότι αυτά. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι η χρήση φακών επαφής σημαίνει αυτόματα αφοσίωση στη σωστή φροντίδα τους, διαφορετικά αν δεν χρησιμοποιηθούν με μεθοδικότητα είναι πιθανόν να οδηγήσουν σε ασυνήθιστες αλλά σοβαρές συνέπειες, όπως μολυσματικές κερατίτιδες.
Πριν από την επιλογή φακών, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι ορισμένα οφθαλμολογικά προβλήματα, όπως σοβαρές μορφές αλλεργίας, χαμηλή παραγωγή δακρύων (ξηροφθαλμία) ή χρόνιες οφθαλμολογικές λοιμώξεις, μπορεί να δυσκολέψουν ή και να καταστήσουν αδύνατη τη χρήση φακών επαφής. Εάν πάσχετε από κάποιο από τα προαναφερθέντα προβλήματα, θα πρέπει να συζητήσετε με τον οφθαλμίατρό σας τις επιλογές που έχετε. Εάν δεν παρουσιάζετε κανένα από τα παραπάνω προβλήματα, μπορείτε να προχωρήσετε στη διαδικασία της εφαρμογής των φακών.
Μετά από μία αρχική εξέταση των ματιών σας, μπορείτε να δοκιμάσετε τους φακούς. Ο οφθαλμίατρός σας ή ο οπτομέτρης κάνει στη συνέχεια, τις απαραίτητες μετρήσεις στα μάτια σας και επιλέγει τους φακούς που αντιστοιχούν στις μετρήσεις. Είναι απαραίτητο, πριν πάρετε τους φακούς επαφής, ο οφθαλμίατρος να ενημερωθεί για την γενικότερη κατάσταση της υγείας σας καθώς και να σας υποβάλλει σε ένα σχολαστικό οφθαλμολογικό έλεγχο. Ο οφθαλμίατρός σας ελέγχει επίσης για τυχόν προβλήματα που μπορεί να σας δυσκολέψουν κατά την εφαρμογή των φακών. Ένα επόμενο στάδιο επιλογής είναι οι κατηγορίες των φακών επαφής.
Υπάρχουν δύο κύριες κατηγορίες φακών επαφής, οι μαλακοί και οι ημίσκληροι αεροδιαπερατοί. Υπάρχει όμως ακόμη μία κατηγορία, ο σκληρός φακός επαφής, που συνταγογραφείται σε ειδικές περιπτώσεις. Η τελική απόφαση για τον φακό που θα χρησιμοποιήσετε, εξαρτάται από τέσσερις βασικούς παράγοντες: από το οφθαλμολογικό πρόβλημα που αντιμετωπίζετε, από τις ψυχαγωγικές και επαγγελματικές σας δραστηριότητες, από το πόσο συχνά επιθυμείτε να τους χρησιμοποιείτε και ακόμη, από τον χρόνο που διαθέτετε για τη φροντίδα τους. Ο οφθαλμίατρός σας είναι ο καταλληλότερος να σας βοηθήσει να αποφασίσετε πιο σωστά.
Πρέπει να γνωρίζετε ότι κατά την αρχική χρήση των φακών επαφής ενδέχεται να παρουσιάσετε ένα ελαφρύ κοκκίνισμα ή μικρές ενοχλήσεις που διαρκούν λίγο. Tα μάτια σας μπορεί να γεμίζουν δάκρυα και μπορεί να τα ανοιγοκλείνετε πιο πολύ απ’ ότι συνηθίζετε. Μπορεί επίσης να προσέξετε ότι τα μάτια σας είναι ευαίσθητα στο φως ή ότι η όραση σας γίνεται ορισμένες φορές κάπως θολερή. Αυτές είναι φυσιολογικές ενδείξεις της φάσης προσαρμογής των ματιών σας στους φακούς επαφής. Ωστόσο, εάν αυτά τα συμπτώματα εξακολουθήσουν για περισσότερο από μερικές ημέρες, μπορεί να υποδηλώνουν κάποιο πρόβλημα των ματιών που χρειάζεται γνωμάτευση του ιατρού.
Οποιοδήποτε άλλο σύμπτωμα που τυχόν παρατηρήσετε όσο χρησιμοποιείτε τους φακούς ή αφού τους βγάλετε, μπορεί να υποδεικνύει κάποιο πρόβλημα στα μάτια, όπως είναι οι λοιμώξεις, ο τραυματισμός του κερατοειδούς, το οίδημα κερατοειδούς από ελλιπή οξυγόνωση, ερεθισμός που προκλήθηκε από τους φακούς ή τα διαλύματα καθαρισμού και διατήρησης.
Ποια είναι η χρήση τους κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού
Η χρήση των φακών επαφής το καλοκαίρι είναι απόλυτα ασφαλής. Είναι πολύ σημαντικό να επισημάνουμε μερικές επιφυλάξεις οι οποίες απευθύνονται ειδικά σε άτομα που είναι χρήστες φακών επαφής συγκεκριμένα στη θάλασσα. Η χρήση φακών επαφής στη θάλασσα δεν είναι επικίνδυνη. Μπορούν να φορεθούν στη θάλασσα με ασφάλεια. Μόνη εξαίρεση αποτελεί η πιθανότητα να χαθεί ο φακός αν ανοίξουν τα μάτια μέσα σ’αυτή. Αν η μυωπία, υπερμετρωπία ή ο αστιγματισμός που έχει αυτό το άτομο είναι πολύ αυξημένη μπορεί να βρεθεί στη δύσκολη θέση να μην έχει αρκετά καλή όραση για να συνεχίσει την δραστηριότητά του ή για να μπορέσει να ξαναεπιστρέψει στο ζητούμενο σημείο την παραλία.
Το νερό της θάλασσας γενικά δεν περιέχει σημαντικό αριθμό μικροβιακών σωματιδίων και δε φέρει κίνδυνο για μολύνσεις, εκτός αν έχει καθοριστεί κάποια συγκεκριμένη παραλία ή πλαζ ως μη κατάλληλη για καλύμβηση.
Μετά από την χρήση τους σε θαλασσινό νερό, και επειδή το θαλασσινό νερό περιέχει αλάτι από την επιφάνεια των δακρύων αφυδατώνει τους φακούς επαφής και τους κάνει να αγκαλιάζει πιο σφιχτά τον κερατοειδή. Αυτό φέρει ένα μικρό κίνδυνο του ότι αν αφαιρεθούν οι φακοί επαφής αμέσως μόλις βγούμε από τη θάλασσα μπορεί να προκαλέσουν κάποιο επιθηλιακό έλλειμα στον κερατοειδή, κάποια δηλαδή «γραντζουνιά» στον κερατοειδή. Άρα βγαίνοντας από την θάλασσα πρέπει να μείνουμε με τους φακούς επαφής τουλάχιστον για 10 – 15 λεπτά έτσι ώστε επανέλθει η οσμωτική ισορροπία των φακών και των δακρύων.
Ποιοι επωφελούνται το καλοκαίρι;
Συνήθως άτομα που πάσχουν από ξηροφθαλμία, βλεφαρίτιδα και ροδόχρου ακμή τους μήνες του καλοκαιριού και ειδικά εάν βρίσκονται κοντά στη θάλασσα, βελτιώνονται σημαντικά τα συμπτώματα τους. Ειδικά αν η δίαιτά τους είναι λιτή σε φαγητά και μπαχαρικά. Μερικοί παράγοντες που βοηθούν είναι η μείωση του στρες, η συχνή κολύμβηση στο υγιεινό και το υπερωσμωτικό περιβάλλον της θάλασσας, η διαφορά θερμοκρασίας και ίσως και η αλλαγή της δίαιτας το καλοκαίρι.
Τέλος, έχει γίνει σαφές στην πρόσφατη βιβλιογραφία ότι η διόρθωση της μυωπίας, υπερμετρωπίας ή και αστιγματισμού με laser είναι πιο ασφαλής από την χρήση φακών επαφής.
Συζητήστε με τον οφθαλμίατρό σας την πιθανότητα χρήσης φακών επαφής ή και επέμβασης με laser.
ΠΗΓΗ: ΤΟ ΠΑΡΟΝ – Ο ΓΙΑΤΡΟΣ ΣΑΣ
