Πρεσβυωπία

Όταν ο μηχανισμός αυτός αρχίζει να αδρανεί επειδή παύει πια να είναι τόσο εύκαμπτος, κάτι που ξεκινά συνήθως από την ηλικία περίπου των 35 ετών και ολοκληρώνεται γύρω στα 50, τότε εμφανίζεται το σύμπτωμα της πρεσβυωπίας. Ο άνθρωπος, δηλαδή, δυσκολεύεται να εστιάσει σε κοντινή απόσταση, με αποτέλεσμα η ανάγνωση ενός μηνύματος στο κινητό για παράδειγμα, να είναι δύσκολη. Το πιο χαρακτηριστικό ίσως στοιχείο της πρεσβυωπίας, είναι ότι σταδιακά επιδεινώνεται και έτσι, συνήθως, από την ηλικία των 45 ετών και μετά, η ανάγκη για γυαλιά είναι επιτακτική.

Δεν υπάρχει θεραπεία για την πρεσβυωπία, παρόλο που ακόμα κι εμείς οι γιατροί, χρησιμοποιούμε μερικές φορές καταχρηστικά αυτό τον όρο. Υπάρχουν απλώς κάποιες μέθοδοι αντιμετώπισής της, από την άποψη ότι βοηθούν τους ανθρώπους να βελτιώσουν την κοντινή όρασή τους.

Η πρώτη, πιο παλιά, και αν θέλετε πιο δημοφιλής μέθοδος, είναι το monovision, δηλαδή το να στοχεύσουμε καλή κοντινή όραση στο ένα από τα δύο μάτια. Συνήθως διαλέγουμε το μη επικρατές μάτι.

Επικρατές, αποκαλούμε το μάτι με το οποίο σημαδεύουμε. Αν έχετε χρησιμοποιήσει ποτέ όπλο για να σημαδέψετε (έστω και στο Λούνα Παρκ!), ή αν θυμάστε τις παλαιότερες φωτογραφικές μηχανές στις οποίες έπρεπε να σημαδεύουμε προκειμένου να εστιαστούμε στο είδωλο που θέλαμε να απεικονίσουμε, τότε ξέρετε ακριβώς τι εννοούμε με τον όρο «επικρατές». Στην καθομιλουμένη, πολλοί άνθρωποι το αποκαλούν το «καλό μάτι». Το άλλο μάτι είναι το μη επικρατές και σ’ αυτό προσπαθούμε να «προκαλέσουμε» λίγη μυωπία. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με ειδικά γυαλιά, είτε με ένα φακό επαφής, είτε με τοποθέτηση ειδικού φακού κατά τη διάρκεια μιας επέμβασης καταρράκτη, αν μιλάμε για άτομο μεγαλύτερης ηλικίας. Το monovision, δίνει τη δυνατότητα στο μη επικρατές μάτι να εστιάζει καλύτερα στα κοντινά αντικείμενα, και στο επικρατές να εστιάζει στα μακρινά.

Βέβαια, το μειονέκτημά του είναι ότι έτσι, έχουμε απώλεια στερεοσκοπικής όρασης, δηλαδή, αντίληψης βάθους και τρισδιάστατης εικόνας, η οποία έχει ως προϋπόθεση να δουλεύουν και τα δύο μάτια μας ισοδύναμα. Στο monovision, θυσιάζουμε ένα ποσοστό στερεοσκοπικής όρασης, κάτι που επηρεάζει διαφορετικά κάθε άνθρωπο. Κάποιοι το ανέχονται περισσότερο, κάποιοι λιγότερο, και κάποιοι καθόλου.

Όπως διδάσκουμε εδώ και 15 χρόνια στα ετήσια σχετικά φροντιστήρια της Αμερικανικής Ακαδημίας και της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Χειρουργών Διαθλαστικής Χειρουργικής, η καλύτερη λύση, είναι να δοκιμάσουμε πρώτα τη συγκεκριμένη εφαρμογή με φακούς επαφής, στο ιατρείο. Δηλαδή, χρησιμοποιούμε στους ενδιαφερόμενους, τους αντίστοιχους φακούς επαφής που μπορούν να κάνουν προσομοίωση του φαινομένου του monovision, για να δούμε αν τους ταιριάζει και πόσο τους βοηθάει. Τα γυαλιά δεν μπορούν να δώσουν τόσο ρεαλιστική εικόνα όσο οι φακοί. Αν ο/η «ασθενής» αποφασίσει τελικά να κάνει μόνιμα αυτή τη διόρθωση, μπορεί να την κάνει με το γνωστό laser, που διορθώνει μυωπία, υπερμετρωπία ή/και αστιγματισμό.

Μια άλλη μέθοδος αντιμετώπισης είναι να γίνει ο κερατοειδής του ματιού πολυεστιακός, εφόσον βέβαια ο/η ενδιαφερόμενος/η πρόκειται να υποβληθεί σε επέμβαση μυωπίας, ή υπερμετρωπίας, ή αστιγματισμού. Με μία ειδική σμίλευση, οι κερατοειδείς (ή ο ένας ή και οι δύο), γίνονται πολυεστιακοί, παρέχοντας έτσι τη δυνατότητα για ταυτόχρονα μακρινή και κοντινή όραση. Είναι μία τεχνική που έχει δοκιμαστεί στο παρελθόν αλλά δεν είχε ιδιαίτερα μεγάλη επιτυχία, παρά το γεγονός ότι ορισμένοι γιατροί, τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και στην Αμερική, εξακολουθούν να την εφαρμόζουν. Η προσομοίωση της τεχνικής αυτής, μπορεί επίσης να γίνει με πολυεστιακούς φακούς επαφής στο ιατρείο.